Zeg toch eens NEE tegen je kind

Nee!, Waarom ouders het niet zeggen en kinderen het wel moeten horen

‘Nee’ is niet alleen een woord; het is een opvoedingsstrategie. Door ‘nee’ te zeggen wanneer dat nodig is, leren ouders hun kinderen zelfdiscipline en daardoor ontwikkelen zij een gevoel van onafhankelijkheid, eerbied en integriteit. Zij verwerven het vermogen om voldoening uit te kunnen stellen en ook andere essentiële karaktereigenschappen kunnen erdoor worden ontwikkeld. Hoewel het belang van ‘nee-zeggen’ duidelijk zou moeten zijn, krijgen veel kinderen het onvoldoende te horen doordat in onze cultuur ‘meer’, ‘snel’, ‘makkelijk’ en ‘plezier’ sterk worden gepropageerd.

In dit boek NEE! geeft de gerenommeerde psycholoog Dr. David Walsh ouders en leraren een groot arsenaal aan tactieken, verklaringen en voorbeelden om ‘nee’ op de juiste manier te gebruiken bij het opvoeden van kinderen. Het bijzondere aan dit opvoedingsboek is dat David Walsh op een levendige manier, met veel warmte, wijsheid en eenvoud adviezen geeft die meteen in de praktijk kunnen worden gebracht. De humoristische anekdotes die zijn adviezen illustreren herinneren de opvoeders eraan dat ze niet alleen staan. Nee! Waarom ouders het niet zeggen en kinderen het wel moeten horen geeft ouders bruikbare en efficiënte strategieën om hun kind gezond en gelukkig te laten opgroeien.

Recensie

Als je dit boek voor het eerst in handen krijgt, denk je “Ah, weer een boek over consistent zijn, dat weet ik nu wel, dat hoef ik niet te lezen” en de kans is groot dat je het terug legt op de enorme stapel opvoedkundige boeken in de boekhandel. En dat is jammer, want ja, het is een boek over consistent zijn en ja, het is een boek over opvoeden. Maar in dit geval is het een goed boek over consistentie in de opvoeding.

NEE! begint met uit te leggen dat je met het woordje ‘Nee’ kinderen al vroeg kan leren dat het leven bestaat uit het maken van keuzes en het aanvaarden van de daarmee gepaard gaande consequenties (“als je niet thuis bent op de afgesproken tijd mag je volgend weekend niet uit”). Het legt uit waarom het zo belangrijk is om je kinderen, naast ze veel te geven, je ze zo nu en dan ook dingen moet weigeren. Alles krijgen maakt nu eenmaal niet gelukkig en juist het vroeg leren aanvaarden van consequenties, maakt de kans groter dat onze kinderen zich zullen ontwikkelen tot stabiele, aardige volwassenen. Iets wat we graag willen natuurlijk.

Van dat besef doordrongen, las ik verder en paste ik de theorie in het boek steeds vaker in mijn eigen leven toe. En zo bleek dat zelfs de allerkleinsten al bijzonder goed in staat zijn om het concept consequenties te begrijpen. Bij ons thuis hoefden we bijvoorbeeld maar één keer tegen onze 2 jarige te zeggen: “Als kindjes niet eten, zijn ze ziek. En zieke kindjes moeten naar bed” en hop, de spinazie ging naar binnen alsof het slagroomtaart was.

Zelf ben ik tijdens het lezen van dit boek meer en meer gaan letten op mijn eigen manier van omgaan met het woordje ‘Nee’ en ben zodoende een aantal zaken in de opvoeding van mijn kinderen anders gaan aanpakken, met vrijwel direct waarneembare gevolgen. Na een dag of twee zei mijn zoon van drie: “Mama, wat ben je streng”, maar na vijf dagen was het handenwas-tandenpoets en naar bed gaan ritueel wel geheel duidelijk voor iedereen en verloopt het sindsdien zonder mokken en zeuren om nog een glaasje water of nog één, echt nog maar één verhaaltje. Het werkt echt!

Het enige minpunt aan het boek NEE! vond ik de voorbeelden die de auteur geeft van gesprekken met zijn eigen kinderen of met de kinderen uit zijn coachingspraktijk op een middelbare school. Het zijn modelgesprekken, waarvan sommige zelfs lachwekkend aandoen. Natuurlijk is het beter om, als je heel boos bent, tegen je kind te zeggen: “Lieverd, mamma is nu even heel boos. Ga maar even naar je kamer. Als mamma dan weer wat rustiger is, praten we hier verder over, goed?” Maar zo gaat het in de praktijk natuurlijk niet. In het echt schreeuw je tegen je kind dat ie maar beter nu naar zijn kamer kan gaan, omdat de gevolgen niet te overzien zijn als hij zich nog langer ophoudt in dezelfde ruimte als jij. Met een beetje mazzel kan je de welbekende krachttermen binnen houden, maar de kans is groot dat je die ook nog even naar zijn hoofd slingert. En uiteraard biedt je daar dan later weer je excuses voor aan en snap je ook wel dat dit niet de manier is om met je vijftien jarige oervervelende puber om te gaan, maar dat bedenk je altijd pas nadat het moment suprème al heeft plaatsgevonden. De auteur van het boek heeft zijn emoties duidelijk beter onder controle, wat supergoed is, maar ook wel een beetje gemaakt overkomt.

Maar eerlijk is eerlijk, toen ik dit boek NEE! aan het lezen was heb ik ook geprobeerd dit soort modelgesprekken met mijn kinderen te voeren en het resultaat was verbluffend: een dreinende dreumes veranderde op slag in een keurig kindje, die zonder morren meehielp met opruimen.

Conclusie: de lessen uit dit boek zijn absoluut de moeite van het proberen én het volhouden waard!

NEE! – David Walsh
Opvoedboek, paperback, 288 pagina’s, Christofoor

Lees ook:
Nee!, een prentenboek over ja en nee zeggen
Ouderschap vanuit je hart
Het mooie mamma manifest