Vroeger kwam een scheef hoofdje bij baby’s slechts incidenteel voor, terwijl tegenwoordig zo’n 20.000 gevallen per jaar bekend zijn. Sinds 2003 is het aantal kinderen dat een helm draagt in verband met een afgeplat hoofd, verviervoudigd tot 3.000 gevallen per jaar. Een schrikbarende toename die volgens deskundigen samenhangt met het toegenomen gebruik van zithulpmiddelen bij baby’s. Of het nu gaat om autostoeltjes, wipstoeltjes of kinderstoelen, al deze hulpmiddelen beperken kinderen in hun bewegingen. Deskundigen stellen zelfs dat het gebrek aan buikligging en het vaak en langdurig liggen in auto- en babystoeltjes, de oorzaak is van een groot en nog steeds groeiend aantal baby’s dat niet alleen een voorkeurshouding ontwikkelt, maar ook een afgeplatte schedel of asymmetrische houding. Deze afwijkingen kunnen uiteindelijk leiden tot gehoorklachten, scheelzien en zelfs slecht kunnen lopen of schrijven.
De baby van nu hoort er helemaal bij en mag overal mee naartoe. Onderweg veilig in een autostoeltje dat vervolgens na de autorit handig op een kinderwagenonderstel wordt bevestigd. Thuis aangekomen mag het kind een dutje doen in de wipstoel of wordt in de kinderstoel gezet om gezellig rond de tafel aan te schuiven. Echter, in al deze hulpmiddelen zijn de bewegingen die een baby normaal gesproken maakt, zoals strekken of draaien, onmogelijk. Niet voor niets adviseert Stichting Consument en Veiligheid een maximum gebruik van babyautostoeltjes van twee uur per dag. Binnen deze beperking moet volgens deskundigen ook de tijd worden gerekend die baby’s doorbrengen in andere zithulpmiddelen, zoals wipstoeltjes en kinderstoelen.
Onhandige motoriek
Tineke van Westerop is kinderfysiotherapeut en deskundige op het gebied van motorische ontwikkeling van kinderen tussen 0 en 4 jaar. Ook zij zag in haar praktijk steeds vaker baby’s met afgeplatte hoofdjes en scheve ruggetjes. Van Westerop: “Na contact met diverse consultatiebureaus en artsen kwamen we erachter dat deze gezondheidsklachten niet alleen te maken hebben met de voorgeschreven rugligging om het risico op wiegendood te verkleinen, maar ook met het feit dat baby’s té vaak en té lang in diverse stoeltjes worden geplaatst. Terwijl het voor baby’s juist veel beter is om overdag lekker plat op hun rug of buik op de grond te liggen. Zo trainen ze hun nek- en rugspieren. Daarmee oefenen ze de balans van hoofd en romp, en krijgen zo controle over hun armen en benen. Ook leren kruipen is van groot belang voor de ontwikkeling van het evenwichtsgevoel, de oog-handcoördinatie en andere motorische vaardigheden. Te lange fixatie in stoeltjes kan een vertragend en verstorend effect hebben op de ontwikkeling van de hoofd- en rompbalans en op de bewegingen van armen en benen. Dit uit zich in een onhandige motoriek, zoals niet goed kunnen schrijven, moeilijk een bal kunnen gooien en vangen, en niet goed kunnen rennen.”
Bewustwording ouders vergroten
Carola Siksma-Ruiters, hoofdredacteur van BabyStuf, stuitte bij het samenstellen van een artikel over babystoeltjes op de alarmerende statistieken over de toename in gezondheidsklachten bij baby’s. Siksma-Ruiters: “Ik zie producten steeds compacter en kleiner worden, zeker sinds de designwereld zich op de baby- en kinderproductenmarkt heeft gestort. Ze komen hiermee tegemoet aan de hedendaagse mobiele ouder en maken zithulpmiddelen steeds handzamer en gebruiksvriendelijker. Echter, fabrikanten en ouders zijn zich er onvoldoende van bewust welke ernstige gevolgen veelvuldig gebruik van zithulpmiddelen voor een baby kan hebben. Iets waar heel snel verandering in moet komen.”