Zonder vandaag morgen geen gisteren [recensie]

Gedachte-experimenten zijn al meer dan tweeduizend jaar het gereedschap van de filosofie. Ze helpen immers bij het vinden van antwoorden op fundamentele levensvragen. De grote filosofen hebben zulke gedachte-experimenten ontwikkeld om onderwerpen als ethiek, vrijheid en rechtvaardigheid te verkennen. Hoe zou ons leven eruit zien als we onsterfelijk waren? Stel dat mijn buurman en ik van hersenen zouden ruilen, wie zou dan waar moeten wonen? Hoe kan een hond die aan een ketting ligt gelukkig zijn? Je begint na te denken en wordt gegrepen door de filosofie. Yves Bossart heeft de belangrijkste gedachte-experimenten verzameld, inzichtelijk beschreven en van commentaar voorzien.

Recensie
Zonder vandaag morgen geen gisteren is een boek met, zoals ook op de cover vermeld staat, filosofische gedachte-experimenten. De cover zelf daagt je al uit tot het eerste experiment: wie of wat was er eerder? De kip of het ei …?

Bij het openslaan van Zonder vandaag morgen geen gisteren tref je een routekaart voor het boek. De thema’s in het boek, die onderwerp zijn van de gedachte-experimenten, zijn afgezet tegen een tijdlijn van een handvol belangrijke en bekende filosofen. De tijdlijn begint in 500 voor Chr. met Socrates en loopt via Epicurus, Thomas van Aquino in 1200 naar David Hume en Jean-Jaques Rousseau in de eerste helft van de 18^e eeuw naar Schopenhauer en Nietzsche naaruiteindelijk Alain de Botton aan het einde van de vorige eeuw. Alle colleges wetenschapsfilosofie kwamen weer voorbij.

In de inleiding geeft Yves Bossart aan dat filosofie niet een argumentenstrijd is, maar dat filosofen vooral streven naar inzicht en duidelijkheid. Dat begint al bij vragen, je moet overeenstemming hebben over de begrippen die je in je vraag gebruikt voor je de vraag kunt beantwoorden. Wat is vrij bijvoorbeeld? En wat bedoel je met duidelijk? Het doel van filosofische gedachte-experimenten is je aan te zetten tot nadenken. Maar ook om ingewikkelde theorieën inzichtelijk te maken.

Zonder vandaag morgen geen gisteren heeft een grote hoeveelheid gedachte-experimenten, raadsels en analogieën rond grote filosofische thema’s verzameld. Bekende en onbekende filosofen en hun theorieën worden aangehaald en gebruikt om verder te redeneren.

Zonder vandaag morgen geen gisteren is geen boek om even snel voor het slapen gaan een paar bladzijden te gaan lezen. Tenzij je van plan bent een nachtje door te halen. Je wordt namelijk aan het denken gezet en hebt je aandacht nodig om te doorgronden wat er geschreven is. Het is een boek waarbij je kan kiezen welk thema je interessant vindt. Als je wilt beginnen bij ‘Logica en taal’ ergens aan het einde is dat geen probleem. De hoofdstukken staan los van elkaar en borduren niet op elkaar voort.

Zonder vandaag morgen geen gisteren behandelt elf thema’s:

• Geluk
• Kennis
• Moraal
• Schoonheid en kunst
• Vrijheid
• Recht en rechtvaardigheid
• Hersenen en geest
• God en geloof
• Logica en taal
• Ruimte en tijd
• Ik

Yves Bossart, de auteur van Zonder vandaag morgen geen gisteren is een Zwitserse filosoof. Hij is redacteur voor Zwitserse televisie en geeft filosofie op een middelbare school. Je mag daarmee verwachten dat hij filosofie interessant weet te maken. In ogen is dat ook gelukt. Het boek is prettig leesbaar en daarmee heel toegankelijk geworden. Het is een waanzinnig interessant boek met een uitgebreide bronvermelding. Het kan niet anders dat het je aan het denken zet!

Hier is een inkijkexemplaar.

Zonder vandaag morgen geen gisteren – Yves Bossart
Filosofie, hardcover, 240 pagina’s, Uitgeverij Nieuw Amsterdam
Bestel dit boek hier >>>>