Johanna, de vrouw die Vincent van Gogh beroemd maakte

Johanna’s kortstondige, stormachtige huwelijk met kunsthandelaar Theo van Gogh betekent een leven in het Parijs van de vooruitstrevende kunstenaars: Monet, Manet, Pissarro, Gauguin. Toch houdt het vooral een leven met Theo’s broer in: de bezeten en jaloerse schilder Vincent, die een zware wissel trekt op Johanna’s huwelijk. Theo vindt Vincents schilderkunst geniaal – een opvatting die in die tijd nauwelijks wordt gedeeld – en steunt hem in alles.

Als Theo in 1891 sterft, een halfjaar na de dood van Vincent, keert Johanna noodgedwongen terug naar Nederland, met in haar koffers alle schilderijen van haar zwager. Hartstochtelijk vecht ze voor de erkenning van Vincent van Gogh – een eerbetoon aan de kunst, maar diep in haar hart vooral aan haar man, wiens missie ze wil voltooien.

Voor Johanna hebben Silke Riemann en Ben Verbong jarenlang uitvoerig literatuur- en archiefonderzoek gedaan, onder meer naar de brieven en dagboeken van Johanna van Gogh. Het resultaat is een meeslepend, filmisch geschreven verhaal waarin Johanna eindelijk de rol krijgt die haar op basis van historische feiten toekomt.

Recensie

Ik heb genoten van dit boek. Ondanks dat het verhaal tragisch is – zowel het leven van Vincent van Gogh als dat van zijn broer Theo en diens vrouw Johanna, is gekenmerkt door hevige en zware emoties – is de manier waarop je een inkijkje krijgt in deze levens erg bijzonder.

Door de grondige research, voorafgaande aan het schrijven van dit boek, zijn Silke Riemann en Ben Verbong er in geslaagd niet alleen een boeiende roman over het leven van een bijzondere vrouw te schrijven, maar ook een tijdsbeeld te schetsen en een indruk te geven van de levens van drie mensen.

Over Vincent van Gogh is al veel geschreven en ook is bij de meeste mensen bekend dat hij een bijzondere band had met zijn broer Theo. Er zijn enorm veel brieven uit de briefwisseling tussen Vincent en Theo waardoor we veel weten over beide levens. Ben je hierin geïnteresseerd, maar wil je de brieven zelf niet allemaal lezen dan is dit boek een aanrader. Alle belangrijke lijnen uit beide levens komen er in voor, zodat je een goed beeld krijgt van de hoogte- en dieptepunten, maar ook de aard van het contact.

Johanna is echter niet een boek over Theo en Vincent van Gogh. Het is een boek over Johanna en haar leven. Door over dit leven te lezen, krijgen we de andere informatie “gratis” mee, maar alleen al het verhaal van een intelligente en zelfstandige vrouw in een tijd waarin vrouwen niet op de voorgrond traden, is de moeite waard.

Haar moeite om een eigen plek te vinden, de problemen in haar huwelijk, de manier waarop vrouwen in die tijd leefden, de sfeer in Nederland en ook in Frankrijk en de grote rol die ze uiteindelijk heeft gespeeld in de grote bekendheid die Vincent van Gogh nu geniet, zijn in een prettig te lezen roman beschreven.

Het leven van Vincent van Gogh heeft altijd al mijn interesse gehad. Ik ben in hetzelfde dorp geboren als Vincent, het dorp waar zijn vader destijds dominee was, waardoor je als kind al veel over Vincent van Gogh te horen krijgt. Ook de band met Theo is in Zundert mooi verbeeld door een prachtig werk van Zadkine, vlakbij het “kleine kerkje” waar ook Vincents kleine broertje Vincent begraven ligt.

 

Door dit boek is mijn kennis over Vincent van Gogh en zijn leven nog meer verdiept. Het zijn geen losse feiten meer, maar is een beeldend verhaal waarin bepaalde feiten een (geromantiseerde) rol hebben gekregen. Zéker in dit Van Gogh jaar een aanrader voor iedereen die meer over Van Gogh, zijn tijd, leven, werk en mensen om hem heen wil weten.

Johanna – Silke Riemann & Ben Verbong
De vrouw die Vincent van Gogh beroemd maakte
Paperback, 256 pagina’s, uitgeverij Balans
Bestel dit boek hier >>>>