In seizoenen [recensie]

Wat gebeurt er als je te horen krijgt dat je ernstig ziek bent en door nalatigheid van het ziekenhuis niet meer geholpen kunt worden? Dat je ‘in seizoenen’ moet gaan denken? Annabel Wismar (59) laat het er niet bij zitten en zoekt haar heil bij Belgische artsen, die haar nog wel willen behandelen. Haar zoon David twijfelt geen moment en trekt bij zijn moeder in om haar te verzorgen. Al snel blijkt dat David zo zijn eigen manier heeft om met de situatie om te gaan.

Recensie
In seizoenen vertelt het verhaal van Annabel Wismar, een vrouw van 59 met uitgezaaide vulva-kanker. Vooral door de ogen van haar 34-jarige zoon David, maar ook regelmatig door Annabel zelf. Het begint in februari 2012 en eindigt in oktober 2012 en er is nog een kort fragment dat zich in februari 2013 afspeelt.

In seizoenen gaat over de ziekte van Annabel, de fouten die gemaakt (lijken te) zijn in het behandelend ziekenhuis in Rotterdam en de zoektocht van Annabel en David naar genezing. Deze brengt hen heel geregeld in het universiteitsziekenhuis van Leuven, waar een professor in de oncologie tot driemaal toe hoop weet te bieden. Maar hoe realistisch is dit? Als lezer kan je hier overigens veel makkelijker over oordelen dan als je zelf in deze situatie zou verkeren.

In seizoenen beschrijft de strijd van Annabel om te blijven leven. Zij wil het leven (nog) niet loslaten en weigert te geloven dat ze is opgegeven. Volgens het ziekenhuis in Nederland heeft ze niet lang meer en kan ze hooguit nog denken in seizoenen. Voor een deel heeft haar houding te maken met haar zoon David, hoe zal hij na haar overlijden hier mee om kunnen gaan? Ervaring uit het verleden leert dat hij moeite heeft met verlies. En ook nu verkeert David in voortdurende ontkenning en blijft hij optimistisch over het herstel van zijn moeder. Daarnaast is het natuurlijk ook pure overlevingsdrang.

Voor zowel David als Annabel speelt het verleden een belangrijke rol, misschien wel logisch als je geen toekomst meer hebt. Annabel heeft iets gruwelijks meegemaakt toen ze veertien was, waarvan ze de herinnering nooit heeft kunnen loslaten. De enige manier van Annabel om even te ontsnappen aan de effecten van de zware chemokuren is haar dagboek lezen, haar dagboek dat ze schreef tijdens die ene zomer. Deze dagboekfragmenten zijn, cursief gedrukt, opgenomen in In seizoenen.

David leeft in zijn hoofd voor een deel nog in het verleden. Hij had een relatie met een meisje, Penny, en hij heeft haar nooit kunnen loslaten. Nu zijn relatie met zijn vrouw ernstig wankelt, verliest hij zich in zijn droombeelden van Penny en is hij er van overtuigd dat Penny terugkomt in zijn leven.

Ik begrijp bepaalde elementen inhoudelijk heel belangrijk zijn voor de auteur om tot uiting te laten komen in In seizoenen. De eekhoorn bijvoorbeeld, de veer of de aversie tegen armbanden. Ik vind enerzijds dat deze elementen nog wel wat verder uitgewerkt hadden kunnen worden, en anderzijds zijn ze mij net niet subtiel genoeg verwerkt …

Daarnaast heb ik wat moeite met het ongeluk van David vroeger. Het wordt slechts oppervlakkig benoemd, terwijl het boek wel de suggestie wekt dat dit consequenties heeft voor hoe David in het leven staat. Voor mijn gevoel wordt het er te veel op het laatste moment met de haren bij gesleept. Maar ondanks deze kritische noten klopt het boek wel, inclusief de cover, de opdracht en het motto voorin het boek!

Het feit dat Judith Visser het verhaal in In seizoenen ‘losjes op de ervaringen van haar moeder heeft gebaseerd’ stemt niet vrolijk. Wat had ik soms last van plaatsvervangende irritatie en boosheid (nog voorzichtig uitgedrukt) bij de botheid van het ziekenhuis in Nederland en het gebrek aan meedenken. De desinteresse en het totale gebrek aan empathie bij medewerkers voor een uitbehandelde patiënt, die keer op keer een laatste kans op genezing, probeert te benutten. Het is geen positief beeld dat zo van dit ziekenhuis wordt geschetst.

Van tijd tot tijd moest ik bij het lezen van In seizoenen denken aan ‘De dag dat ik doodging’ van Tanja Bongers. Ook een vrouw met kanker die eigenlijk opgegeven is en die ook in België nog een tweede kans krijgt.

In seizoenen van Judith Visser komt vandaag, vrijdag 29 januari 2016 uit, maar ik kreeg een geprint exemplaar van de uitgever om het boek al eerder te lezen en te recenseren voor Trotse Moeders. Een boek is een boek, of je het nu als ‘echt’ gebonden boek leest, digitaal of dit keer zoals ik op in uitgeprinte versie.

Ik ben blij dat ik In seizoenen heb gelezen. Het boek is zeer de moeite waard en leest prettig, al heb ik ook geregeld met tranen in mijn ogen zitten lezen. In seizoenen zet je enorm aan het denken. Hoever ben ik bereid te gaan? Hoe lang zou ik mijn grenzen blijven verleggen? Hoe zou ik met een ernstige ziekte en mijn naderende dood omgaan?

In seizoenen – Judith Visser
Roman, paperback, 400 pagina’s, The House of Books
Bestel dit boek hier >>>>