Wegwijs op het internet: verklarende woordenlijst

Wat is een ‘cookie’? Wat is ‘phishing’? Dit soort woorden komen regelmatig voor in de media en wanneer je kinderen groter worden, gebruiken ze die woorden net zoals wij ‘platenspeler’ en ‘walkman’ in ons gewone taalgebruik hadden opgenomen. 

Samen met Norton heb ik een lijst samengesteld, waarin verschillende termen en gevaren worden uitgelegd. Hierdoor ben jij binnen no-time een expert op het gebied van cybercrime en ben je weer een stapje dichterbij veilig internetten. Voor een volledige woordenlijst van Norton met woorden die met internet en internetbeveiliging te maken hebben, klik hier >>>>

Backup
Een reservekopie van computerbestanden, meestal bewaard op een andere fysieke plaats dan de originele bestanden. Van essentieel belang voor herstel wanneer de oorspronkelijke bestanden beschadigd of verloren raken.

Blog
Afgeleid van ‘weblog’. Een website waarop een gebruiker regelmatig dagboekberichten of opmerkingen weergeeft. Sommige blogeigenaars laten anderen ook op hun site schrijven.

Bluetooth of IEEE 802.15.1
Genoemd naar een Deense koning uit de tiende eeuw, Harald Blatan (Bluetooth), die opriep tot eenheid. Een afgesproken set draadloze standaarden voor communicatie op korte afstand tussen draadloze headsets, telefoons, PDA’s, toetsenborden en uiteenlopende andere apparaten. Bluetooth ondersteunt een aantal beveiligingsmaatregelen, maar is niet waterdicht. Hierdoor kunnen Bluetooth-apparaten kwetsbaar zijn voor aanvallen.

Chatruimte
Een forum op internet waar mensen in realtime op elkaar kunnen reageren. Veel chatruimtes worden door moderators gevolgd om gedrag te bewaken en toegang te controleren. Gebruikers van chatruimtes kunnen echter anoniem meedoen. Mensen met seksuele bedoelingen verhullen zich in die anonimiteit om nietsvermoedende kinderen en tieners te benaderen.

Cookie
Een klein tekstbestand dat op uw computer wordt geplaatst als u een webpagina opent. Cookies worden gebruikt om u of uw voorkeuren te onthouden voor als u de pagina een volgende keer bezoekt, of om uw surfactiviteiten bij te houden. Ze zijn handig voor virtuele boodschappenwagens, aangepaste pagina’s en doelgerichte reclame. Cookies zijn geen programma’s en kunnen geen informatie van uw harde schijf aflezen of schade aan uw computer toebrengen.

Digitale handtekening
Voor gebruik bij publieke sleutel-cryptografie om de integriteit van de versleutelde gegevens te valideren en om zowel de identiteit van de houder van een digitaal certificaat als de echtheid van het certificaat zelf te bevestigen.

Firewall (persoonlijk)
Software die de toegang tot een computer en de communicatie tussen een computer en het internet of een lokaal netwerk bewaakt. Blokkeert hackers en ander onbevoegd verkeer, maar laat bevoegd verkeer door.

GIF
Graphics Interchange Format. Een bestandsindeling voor beelden die populair is op internet. GIF is een geschikte bestandsindeling voor afbeeldingen, omdat een GIF-bestand kan worden gecomprimeerd zonder aan beeldkwaliteit in te boeten. GIF-bestanden ondersteunen echter niet meer dan 256 kleuren en zijn daarom niet geschikt voor digitale foto’s. Zie ook JPEG.

Hacker
Een persoon die gebruikmaakt van programmeringsvaardigheden en technische kennis om onbevoegd toegang te krijgen tot computersystemen voor kwaadaardige of criminele doeleinden. Programmeurs gebruiken echter liever de term ‘cracker’ voor zulke personen. ‘Hacker‘ gebruiken zij voor gerespecteerde, zeer bekwame programmeurs.

HTML
Hypertext Markup Language. De belangrijkste taal die wordt gebruikt om webpagina’s te maken en vorm te geven. Hiermee worden de lay-out, het ontwerp en de weergave van tekst, hyperlinks, afbeeldingen en andere media op de meeste webpagina’s beheerd.

Hyperlink
Een woord, zin of afbeelding waar u op kunt klikken en die u van de ene webpagina naar de andere webpagina of informatiebron brengt. Hyperlinks worden gemaakt met behulp van HTML-tags. In browsers worden ze meestal onderstreept of weergegeven in een andere kleur.

IP-adres
Internetprotocoladres. Een unieke, identificerende cijferreeks die wordt toegekend aan elke computer en elk ander apparaat dat is aangesloten op een netwerk, waaronder het internet. Het principe van een IP-adres is hetzelfde als dat van een telefoonnummer. Door middel van de cijferreeks kunnen computers, routers, printers en andere apparaten elkaar herkennen (identificeren) en met elkaar communiceren.

JPEG
Joint Photographic Experts Group. Een populaire gecomprimeerde bestandsindeling voor digitale foto’s. JPEG is een geschikte bestandsindeling voor het web omdat een JPEG-bestand kan worden gecomprimeerd met behoud van een hoge resolutie; veel digitale fototoestellen gebruiken JPEG als standaardbestandsindeling. De bestandsextensie voor JPEG-bestanden is .jpg of .jpeg. Zie ook GIF.

MP3
Mpeg audio layer 3. Een populaire gecomprimeerde audiobestandsindeling voor het afspelen van geluids- en muziekopnames op draagbare muziekapparatuur en op computers.

Malware
Afgeleid van ‘malicious software’. Software die bestemd is om schade aan te richten door systemen of gegevens te beschadigen, inbreuk te maken op privacy, informatie te stelen of zonder toestemming computers te infiltreren. Omvat virussen, wormen, Trojaanse paarden, sommige keyloggers, spyware, adware en bots.

Netwerk of computernetwerk
Een groep van twee of meer computers die met kabels of draadloze signalen, of allebei, met elkaar zijn verbonden en met elkaar kunnen communiceren door middel van netwerkprotocollen. Netwerken kunnen ook andere apparaten omvatten, zoals printers, routers en netwerkhubs.

Phishing
Een poging om mensen te misleiden en hen vertrouwelijke informatie, zoals burgerservicenummer en wachtwoorden, afhandig te maken. Bij phishing wordt meestal gebruik gemaakt van echt-uitziende e-mails of expresberichten in combinatie met nepwebsites om frauduleus naar informatie te vragen (d.w.z. naar gegevens te ‘vissen’).

Podcast
Afgeleid van ‘iPod broadcasting’. Een regelmatige bijgewerkte set MP3-audiobestanden die beschikbaar is op internet om eenmalig te worden gedownload of om een abonnement op te nemen. Podcast-abonnees ontvangen automatisch updates via RSS-webfeeds.

Router
Een apparaat dat twee netwerken met elkaar in verbinding stelt en gegevensverkeer van het ene netwerk naar de juiste bestemming op het andere netwerk stuurt. Routers worden vaak gebruikt om een verbinding van het netwerk met het internet tot stand te brengen. Sommige routers zijn van zichzelf al voorzien van netwerkfirewalls en bepaalde andere functies.

Spam
Ongewenste e-mail die meestal in grote hoeveelheden naar een groot aantal willekeurige accounts wordt verstuurd; bevat vaak reclame voor producten of services. Wordt ook gebruikt in pogingen tot phishing en andere online fraudepogingen. Kan tot een minimum worden beperkt met software die e-mailberichten filtert.

URL
Uniform Resource Locator. Adres van een website of webpagina (bijvoorbeeld www.symantec.com of www.trotsevaders.nl/category/kinderen-en-internet/). Browsers maken gebruik van URL’s om webpagina’s te identificeren en van de webservers te downloaden waar ze zich bevinden.

Virus
Een programma dat zichzelf kan vermenigvuldigen en bestanden, programma’s en computersystemen kan infecteren. Sommige virussen vermenigvuldigen en verspreiden zich alleen maar, terwijl andere ook uw computersysteem en gegevens kunnen beschadigen.

VoIP
Voice over Internet Protocol. Een digitale telefoondienst waarmee gesproken woorden via internet of andere IP-netwerken kunnen worden verzonden.

Webpagina
Een bestand, meestal in HTML-indeling, dat door een browser op internet opgehaald kan worden. Webpagina’s kunnen tekst, afbeeldingen en multimedia-items bevatten. Vaak hebben zij hyperlinks naar andere webpagina’s of bestanden en sommige bevatten formulieren waarmee u gegevens naar het hostsysteem van de pagina kunt sturen.

Webserver
Een computer die webpagina’s en andere informatiebronnen beschikbaar maakt om via internet te kunnen worden gedeeld. Webbrowsers maken gebruik van HTTP om pagina’s van webservers op te vragen. Vervolgens verzenden of downloaden webservers de desbetreffende pagina’s naar de aanvrager. ‘Webserver’ kan ook naar een programma verwijzen dat de functies van een webserver ondersteunt.

Wi-Fi
Wireless Fidelity. Een woordspelletje op basis van de term ‘hi-fidelity’. Een beschrijvende term die verwijst naar draadloze 802.11-netwerken, -apparaten of alle andere middelen die met draadloze 802.11-technologie verwant zijn (bijvoorbeeld Wi-Fi-hotspots).

Wi-Fi-hotspot
Een zone waar u gebruik kunt maken van een apparaat met een draadloze voorziening om via een openbaar draadloos netwerk verbinding te maken met internet. Bij sommige hotspots is geen sprake van beveiligingsmaatregelen, terwijl andere gebruikmaken van WEP of WPA ter beveiliging van het gegevensverkeer.

Kende je de meeste van deze termen al? Kijk dan naar de woordenlijst voor gevorderden >>>>

Voor een volledige woordenlijst van Norton met woorden die met internet en internetbeveiliging te maken hebben, klik hier >>>>