Eerste Hulp Bij Waterpokken

Je kind heeft lichte koorts en al snel volgen kleine, rode vlekjes die zich ontwikkelen tot blaasjes. Je zoon of dochter zie je krabben aan de vlekjes en blaasjes en dan weet je het zeker: mijn kind heeft waterpokken. Gelukkig een onschuldige kinderziekte, maar wel een hele vervelende. Want iedereen die wel eens last heeft gehad van jeuk weet dat dit verschrikkelijk is. Hoe ontstaan waterpokken nu eigenlijk, wat als je kind het nu niet krijgt en vooral… wat is er te doen aan die vreselijke jeuk! In dit artikel zet ik alle belangrijke feiten en tips op een rijtje.

Hoe ontstaan waterpokken? 
Waterpokken is een besmetting met een virus en voorkomen kun je het niet. De boosdoener is het varicella-zostervirus. Dit virus wordt overgedragen door vochtdeeltjes (denk aan niezen, hoesten) en het vocht dat uit de blaasjes komt. Wanneer je kindje de uiterlijke kenmerken krijgt van waterpokken, heeft de besmetting al even geleden plaats gevonden. De incubatietijd (de tijd tussen de besmetting en het uitbreken van de ziekte) is 11 tot 21 dagen. De meeste kinderen  krijgen waterpokken tussen hun eerste en zesde levensjaar. Het verloop van de ziekte is heel divers, zo kun je een kind hebben dat onder de pokken zit, terwijl een ander kind nauwelijks last heeft van vlekjes.

Waterpokken kent drie stadia die doorlopen worden:
Stadium 1: De ziekte begint meestal met kleine rode vlekjes die ongeveer zo groot zijn als speldenknopjes, waarna de vlekjes veranderen in bultjes. De eerste tekenen van waterpokken ontstaan meestal op de borst en romp.
Stadium 2: De bultjes veranderen in blaasjes die vocht bevatten en de uitslag verspreid zich over het hele lichaam. In dit stadium is de jeuk ook vaak heel erg aanwezig. Blaasjes worden snel open gekrabt maar kunnen ook uit zichzelf openspringen. Zoals alle open wondjes moet je bedacht zijn op infectiegevaar, waardoor de kans op littekenvorming groter wordt.
Stadium 3: De blaasjes drogen in en er worden korstjes gevormd. Deze vallen negen tot dertien dagen na de infectie af.

Sommige kinderen ontspringen de dans en krijgen geen waterpokken. Als ouder wil je dan natuurlijk weten of het erg is dat je zoon of dochter de waterpokken op volwassen leeftijd krijgt…
Ten eerste is de kans erg klein dat je op latere leeftijd nog waterpokken krijgt. Het feit dat je kind nooit waterpokken heeft gekregen, wil niet zeggen dat je kind niet in aanraking is geweest met het virus. De kans is groot dat je kind in de loop der jaren voldoende anti-stoffen  heeft opgebouwd. Een kind dat geen waterpokken heeft gehad is op latere leeftijd voor 95 % immuun bent voor het virus. In principe kan het op latere leeftijd krijgen van waterpokken geen kwaad, je hebt er alleen vaak wel wat meer last van.

Echter is er een uitzondering voor zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. Het is belangrijk dat er contact opgenomen wordt met de huisarts wanneer zij als kind geen waterpokken hebben gehad. Er is een kans op complicaties wanneer je tijdens zwangerschap of het geven van borstvoeding deze kinderziekte krijgt. Waterpokken is een ziekte dat je slechts eenmaal krijgt, maar eenmaal besmet met het varicella-zoster virus blijft wel latent in het lichaam aanwezig. Op latere leeftijd (vaak  na het zestigste levensjaar) kan het virus de kop weer opsteken en dat uit zich dan in gordelroos. Omdat het om hetzelfde virus gaat kan iemand met gordelroos een kind besmetten, waardoor het waterpokken krijgt.

Besmettingsgevaar
Wanneer je als ouder geconfronteerd wordt met een kinderziekte, rijst eigenlijk altijd de vraag: “is het besmettelijk?” De vraag die daarop volgt is of je kind wel naar de de speelzaal, kinderopvang of school mag.  Waterpokken is zeker besmettelijk, maar een kind is al besmettelijk vijf dagen voor het ontstaan van de pokken. De kans is groot dat andere kinderen al besmet zijn. Thuis houden heeft dan – puur vanwege het besmettingsgevaar – geen zin.

Meldt het wel altijd bij de opvang of school, zodat andere ouders geïnformeerd kunnen worden. Waterpokken blijft besmettelijk totdat de laatste blaasjes een korstje hebben gekregen. Dit is ongeveer een week na de uitbraak van de pokken.

Heb je toevallig een vliegvakantie in het vooruitzicht dan is het goed te weten dat iemand met waterpokken in principe niet mag vliegen. Wanneer je een annuleringsverzekering hebt afgesloten valt het uitstellen of annuleren om deze reden van de reis onder de dekking.

Jeuk! Wat is er aan te doen? 
Tegen een kind zeggen dat het niet mag krabben is iets wat niet gaat helpen.  Toch is het belangrijk dat dit voorkomen wordt. Open gekrabte waterpokken kunnen littekens achter laten die altijd zichtbaar zullen blijven. Bovendien loop je eerder het risico dat de plekjes gaan ontsteken. Maar wat kun je doen om je kind te helpen in de strijd tegen de jeuk? Er zijn uiteraard tal van huis-,tuin-, en keukenmiddeltjes die je kunt proberen. Veel gebruikte tips tegen de jeuk zijn:

• Badje met havermout of Brinta. Hierbij doe je havermout in een washandje, die je vervolgens dichtmaakt met een elastiekje. In bad leggen zodat de havermout lekker kan wellen. Kindje lekker laten badderen. Na het badderen de huid van je kindje droog deppen! Ik heb er zelf geen ervaring mee, maar het schijnt een jeukstillende werking te hebben.
• Bad met dode zeezout schijnt ook erg effectief te zijn tegen de jeuk.
• Appelazijn met ranja erdoorheen laten drinken. Erg vies qua smaak (dus de vraag is of je kind het gaat drinken) maar schijnt een prima middel tegen de jeuk te zijn.
• De waterpokken  deppen met maïzena; werkt jeukstillend en droogt de pokken in waardoor je er eerder van af bent.
• Krabt je kind vaak in zijn of haar slaap aan de pokken? Doe ze antikrab-wantjes aan, zo wordt het krabben lastiger en door de wantjes wordt de huid minder snel beschadigd.

Naast deze huis-, tuin- en keukenmiddeltjes zijn er ook diverse producten op de markt die gebruikt kunnen worden in de strijd tegen de jeuk. Voorbeeld zijn mentholpoeder (alleen voor kinderen vanaf drie jaar), VSM Calendulan Kinderemulsie, Sudocreme, watterpokkenzout en KidsClin Waterpokkenschuim.

Helaas kan de kwaal niet voorkomen worden, maar ik hoop dat alle mama’s en papa’s iets hebben aan de informatie in dit artikel.