Ik denk maar zo dat heel veel Trotse Moeders er minstens één keer, maar vast wel vaker, mee te maken hebben gehad of mee te maken gaan krijgen: hoofdluis …
Bij ons deed de hoofdluis voor de eerste keer zijn intrede in ons huishouden toen oudste dochter, toen vier, net op de basisschool zat. Inmiddels is zij twaalf en is haar zusje acht en ik weet onderhand echt niet meer hoe vaak die hoofdluis ons met zijn gezelschap heeft verblijd.
Wij hebben twee dochters. De oudste met dikke lange haren en de jongste heeft een mooie bos krullen. Kennelijk zijn dat aantrekkelijke haren voor hoofdluis. En zelf prijs ik mezelf gelukkig met krullen, maar helaas ben ook ik negen van de tien keer medeslachtoffer van de hoofdluis. We knuffelen waarschijnlijk te veel met elkaar.
Ik noem mezelf inmiddels een expert in het bestrijden van hoofdluis! Mijn persoonlijke combinatie van bestrijdingsmiddel en een stalen luizenkam is dodelijk … Ik heb in de afgelopen acht jaar al de nodige massamoorden op mijn geweten!
Maar als een van mijn dochters vraagt ‘mam, wil je even op mijn hoofd kijken want het kriebelt een beetje’ moet ik mezelf wel even verbijten. ‘Nee hè’ denk ik dan, ‘niet weer, dat kost me de komende dagen weer eindeloos veel tijd.’ Maar met een vriendelijke glimlach pak ik dan een luizenkam die ik op verschillende plekken in huis paraat heb liggen, om te constateren dat er inderdaad ‘een beest’ op het betreffende hoofd rondloopt.
Hoofdluis bestrijden, mijn persoonlijke ervaringen
Ik heb in de loop der jaren zo mijn voorkeuren ontwikkeld in de bestrijding van luizen.
- Zodra ik iets aantref dat minimaal acht uur moet intrekken, komt dat middel niet meer in aanmerking! Wie heeft dat toch bedacht? Ik wil gelijk handelen en ten strijde trekken en niet eerst acht uur moeten wachten. In de praktijk betekent dat overigens meestal dat je de boel een nachtje laat intrekken. Maar dan? Na het intrekken moet je het haar wassen en uitkammen. Even rekenen hoor: met die bos haar van oudste dochter ben ik al snel anderhalf uur aan het kammen, tel daar nog een uurtje voor de jongste bovenop. Dus als ik op een normale schooldag om 6.45 opsta, zou ik bij een dergelijk middel om 4.15 uur moeten opstaan om mijn kinderen fatsoenlijk op school te krijgen … (waarbij ik dan mezelf nog vergeet …) No way! Dat gebruik ik dus niet. En die ene keer dat ik het wel gebruikt heb, stonden die luizen me de volgende ochtend keihard uit te lachen, dus effect had het totaal niet!
- Ik ben wel gecharmeerd geraakt van de lotions met etherische en andere oliën die direct inwerken op het zenuwstelsel van de hoofdluis. Een keer rook onze hele badkamer naar ouzo, alsof er een drinkgelag had plaatsgevonden. Niets was minder waar, maar wel binnen een uur allemaal morsdode luizen. Nadeel is wel dat je eerst een uur bezig bent met aanbrengen, het dan nog een poos moet intrekken en je daarna moet uitkammen én het haar moet wassen.
- Nog liever heb ik een shampoo met dat soort oliën, waarbij ik na het uitspoelen direct kan kammen. Ik heb er goede ervaringen mee.
Hoofdluis bestrijden: de formele adviezen
De beste methode om hoofdluis te voorkomen, zou zijn om elke week bij je kind te controleren.
Maar ja, hoe gedisciplineerd je ook bent (wilt zijn), vroeg of laat heb je er genoeg van en verslap je in de wekelijkse controle. En je kunt wel kijken en vandaag niets zien, maar morgen op school maakt een luis de overstap naar het hoofd van jouw kind en dan ben je alsnog de klos. Kortom, volgens mij kan je bijna niet voorkomen. Er zijn wel preventieve shampoos en sprays, maar persoonlijk ben ik nog niet overtuigd van de effectiviteit daarvan.
Goed bestrijden is volgens mij belangrijk en de sleutel tot succes.
Luizencontroles op school zijn daarbij van belang. Maar daarna thuis handelen is even belangrijk. Als er in de klas hoofdluis geconstateerd wordt, moet wel iedereen (dus alle ouders) dit serieus nemen, zelf gaan controleren en bestrijden.
Als goede en betrokken ouder, meld je het natuurlijk ook even op school als je bij je kind hoofdluis ontdekt…
Ik moet eerlijk zeggen dat mijn ervaringen met dat melden zo slecht zijn, dat ik het al jaren niet meer doe, of op z’n minst heel terughoudend ben. Ik kreeg toen het gevoel alsof we met een ebola-geval op school kwamen, in plaats van met een simpele luis …
Zoek betrouwbare en actuele informatie
Graag geef ik hier een persoonlijk advies: geloof niet alles wat ouders op het schoolplein roepen. Als je een brief van school of kinderdagverblijf meekrijgt, kijk dan even of de informatie over hoofdluis wel actueel is. De lokale GGD heeft, als het goed is, op internet actuele informatie met de laatste inzichten over de bestrijding van hoofdluis staan.
Het advies om alle kleren, knuffels, beddengoed, hoofdsteunen in de auto’s etc. te wassen en/of grondig te reinigen is bijvoorbeeld achterhaald. Het is wetenschappelijk niet bewezen dat overdracht van luizen via bijvoorbeeld knuffels gaat. Een hoofdluis kan niet overleven als hij niet op een hoofd is, de hoofdluis sterft dan binnen 8 tot 24 uur. Hoofdluis heeft ook niets met een (slechte) persoonlijke hygiëne te maken. Zoals je in deze recensie van mijn hand uit 2012 kunt lezen, is de achterhaalde informatie al een jarenlange frustratie van mij.
Het is wel zo dat, eenmaal op een hoofd, de hoofdluis zich snel verspreidt door eitjes te leggen. Een volwassen vrouwtje legt er zo’n 9 per dag. Een jonge luis is na 7 tot 10 dagen volwassen en kan dan zelf eitjes leggen (dus daarom: na een dag of 8 opnieuw behandelen of op z’n minst heel grondig controleren).
Op de site van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) staat alle wetenschappelijke en objectieve informatie over hoofdluis en bijvoorbeeld ook over aanbevolen middelen om de luis te bestrijden.
Wil je je mentaal voorbereiden en kijken wat je kunt verwachten? Op luizenradar kan je het aantal besmettingen in jouw omgeving zien, voor wat het waard is.
Jaarlijkse Luizendag
In mijn frustratie kwam ik op internet het Landelijk Steunpunt Hoofdluis tegen. Het Steunpunt (LSH) stelt voor een jaarlijkse Luizendag te organiseren om in één keer alle hoofdluis uit te bannen. Ik ben voor en ga het onder de aandacht van onze school brengen!
En zou anders als ultiem redmiddel een bordje op de deur met ‘VERBODEN VOOR HOOFDLUIS’ helpen?