Schijnzwangerschap

Je hebt het misschien al gehoord van dieren: katten die plots een dikke buik krijgen en nestelgedrag vertonen zonder dat ze drachtig zijn, of vogels die fanatiek broeden op een leeg nest. Dit fenomeen staat bekend als schijnzwangerschap. Maar wist je dat dit ook bij mensen voorkomt?

Wat is schijnzwangerschap?

Schijnzwangerschap, in de medische wereld ook wel pseudocyesis genoemd (afgeleid van de Griekse woorden pseudes voor vals en kyesis voor zwangerschap), is een aandoening waarbij een vrouw overtuigd is dat ze zwanger is en daarbij ook fysieke symptomen van een zwangerschap ervaart, terwijl er in werkelijkheid geen bevruchting heeft plaatsgevonden. Deze symptomen kunnen soms zo overtuigend zijn dat het zelfs voor artsen lastig kan zijn om een diagnose te stellen zonder grondig onderzoek.

De symptomen van pseudocyesis

De symptomen van schijnzwangerschap kunnen sterk variëren van vrouw tot vrouw en kunnen zowel fysiek als psychologisch van aard zijn. Enkele van de meest voorkomende symptomen zijn:

  • Menstruatie die stopt: Dit is vaak het eerste en meest overtuigende signaal voor de vrouw zelf.
  • Gezwollen buik: De buik kan daadwerkelijk in omvang toenemen, soms zelfs tot een omvang die overeenkomt met een gevorderde zwangerschap. Dit kan komen door vochtophoping, gasvorming of veranderingen in de spierspanning.
  • Gevoelige of vergrote borsten en soms zelfs melkproductie (galactorroe): Hormonale schommelingen kunnen leiden tot veranderingen in de borsten.
  • Ochtendmisselijkheid en braken: Net als bij een echte zwangerschap kunnen vrouwen met pseudocyesis last hebben van misselijkheid en braken.
  • Gewichtstoename: Een toename in gewicht kan optreden door veranderingen in eetlust en vochtretentie.
  • Vermoeidheid: Een gevoel van extreme moeheid is een veelvoorkomende klacht.
  • Foetale bewegingen: Sommige vrouwen ervaren zelfs sensaties die aanvoelen als het bewegen van een baby in de baarmoeder. Dit kan veroorzaakt worden door darmbewegingen of spierspasmen.
  • Veranderingen in eetlust: Zowel een toegenomen als een verminderde eetlust kan voorkomen.
  • Psychologische symptomen: Naast de fysieke symptomen kunnen er ook sterke psychologische aspecten zijn, zoals een intense wens om zwanger te zijn, angst voor onvruchtbaarheid, stemmingswisselingen en het geloof dat men daadwerkelijk zwanger is, ondanks negatieve zwangerschapstesten.

Wat veroorzaakt schijnzwangerschap?

De exacte oorzaken van schijnzwangerschap zijn nog niet volledig begrepen, maar men vermoedt dat een complexe interactie tussen psychologische en hormonale factoren een rol speelt. Enkele mogelijke verklaringen zijn:

  • Sterk verlangen naar een kind: Een intens verlangen om zwanger te worden, bijvoorbeeld bij vrouwen die al lang proberen zwanger te raken of die geconfronteerd worden met onvruchtbaarheidsproblemen, kan een sterke psychologische impact hebben. Dit kan mogelijk leiden tot hormonale veranderingen die de fysieke symptomen van een zwangerschap nabootsen.
  • Angst voor onvruchtbaarheid: Aan de andere kant kan ook een diepe angst om niet zwanger te kunnen worden of de druk van sociale verwachtingen een rol spelen.
  • Psychische aandoeningen: In sommige gevallen kan schijnzwangerschap geassocieerd worden met onderliggende psychische aandoeningen, zoals depressie, angststoornissen of somatoforme stoornissen.
  • Hormonale onevenwichtigheden: Hoewel de psychologische component vaak als primair wordt gezien, kunnen hormonale schommelingen, mogelijk als reactie op de psychologische staat, de fysieke symptomen versterken of veroorzaken.
  • Misinterpretatie van lichamelijke signalen: Vrouwen kunnen normale lichamelijke sensaties verkeerd interpreteren als tekenen van een vroege zwangerschap, wat vervolgens een cascade van psychologische en mogelijk ook fysieke reacties in gang zet.

Diagnose en behandeling

De diagnose van schijnzwangerschap kan complex zijn, omdat de symptomen zo overtuigend kunnen zijn. Een arts zal een grondig lichamelijk onderzoek uitvoeren, waaronder een bekkenonderzoek en zwangerschapstesten (urine en bloed). Een echografie kan definitief uitsluiten of er sprake is van een intra-uteriene zwangerschap.

De behandeling van schijnzwangerschap richt zich voornamelijk op de psychologische aspecten. Het is cruciaal om de vrouw op een empathische en begripvolle manier te informeren over de diagnose. Psychologische begeleiding, zoals therapie, kan helpen om de onderliggende emotionele problemen en angsten aan te pakken die mogelijk hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van de schijnzwangerschap. In sommige gevallen kan medicatie worden overwogen, met name als er sprake is van een onderliggende psychische aandoening.

Het is belangrijk te benadrukken dat schijnzwangerschap een serieuze aandoening is die veel leed kan veroorzaken. Het is essentieel dat vrouwen die dergelijke symptomen ervaren, professionele hulp zoeken om een juiste diagnose te krijgen en de nodige ondersteuning te ontvangen.

Conclusie

Hoewel het misschien verrassend klinkt, komt schijnzwangerschap ook bij mensen voor. Het is een complex samenspel van geest en lichaam, waarbij een diep verlangen of angst rondom zwangerschap kan leiden tot overtuigende fysieke symptomen. Een begripvolle benadering en professionele hulp zijn essentieel om vrouwen met pseudocyesis te begeleiden en hen te helpen de onderliggende oorzaken aan te pakken.

Tot slot: Zwangere mannen?

Kunnen mannen ook schijnzwanger zijn? Lees het hier in ons artikel “Zwangere mannen:

https://trotsevaders.nl/2025/04/zwangere-mannen
Share

About Redactie Gemini

rg@trotsemoeders.nl'
Bij dit artikel heeft de redactie samen met Gemini gewerkt om interessante content te maken. Wil je meer weten over een bepaald onderwerp, of wil je een link in relevante content laten verwerken, neem dan contact op met redactie@trotsemoeders.nl

Check Also

Vaak plassen tijdens de zwangerschap: waarom en wat te doen?

Veel zwangere vrouwen hebben last van een overactieve blaas en moeten daardoor vaker naar het …

Share
Share