TrotseMoeders: magazine voor moeders door moeders Een site door moeders, voor (bijna) moeders. Wij delen onze ervaringen!
Noord-Zweden, 1897. Britta is bijna elf, en heel trots dat ze als lattengrietje ook een beetje geld kan verdienen in de houtzagerij waar haar vader werkt. Ze woont met haar ouders in de arbeidersbarak, werkt van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat, en heeft vaak honger – maar dat geldt voor iedereen, toch? Ze hebben tenminste werk! Dan komt vader met een onheilspellend bericht. De arbeiders morren. Waarom geeft de regering miljoenen staatssteun aan de houtzagerijen, maar zien de arbeiders daar niets van terug? Britta begrijpt het niet. Nu zullen ze elke dag pap met water moeten eten! Haar vader en moeder praten over staken. Maar waar moeten ze dan geld mee verdienen?
Recensie
De dochter van de houtzager neemt je mee naar een andere tijd en een andere maatschappij. Het is 1897 en het is heel normaal dat in de houtzagerijen in Zweden ook kinderen, ook echt jonge kinderen, meewerken. Hun functies zijn wel aangepast op hun leeftijd, maar toch, de werkdagen zijn net zo lang als die van de volwassenen.
Hoofdpersoon van De dochter van de houtzager is Britta. Ze is tien, nee sorry, bijna elf en ze is lattengrietje in de houtzagerij waar haar vader ook werkt. Die was eerst plankensjouwer, maar omdat zijn lichaam dat zware werk niet meer aankan, is hij nu hulpzager. Britta is niet alleen de hoofdpersoon, maar ook de vertelster van het boek. Dat merk je vooral doordat ze soms niet helemaal begrijpt waar de volwassenen het over hebben. Ze is een slim meisje, maar sommige dingen zijn toch net wat te abstract en ingewikkeld. ‘De gesel van de arbeider’ bijvoorbeeld, het is figuurlijk bedoeld maar Britta pakt het anders op. En als ze uitgelegd krijgt wat een bajonet is, krijgt ze wel heel bloederige beelden voor ogen en vreest ze voor weinig goeds.
Britta is enig kind, maar ze heeft drie broertjes en zusjes die allemaal zijn overleden als gevolg van de hongersnood. De dochter van de houtzager begint met een brief van Britta aan haar broertje en gedurende het boek praat ze ook af en toe met haar broertje. Toch vind ik dit een aspect van het boek dat niet helemaal goed uit de verf is gekomen. Het is net of de auteur af en toe dacht ‘o ja, Britta moet even aan haar broertje denken’, maar ze heeft het niet echt consequent doorgezet.
De dochter van de houtzager maakt pijnlijk duidelijk hoe hard het leven in 1897 voor de arbeiders was. Lange dagen, zwaar werk, gebrekkige behuizing, weinig geld, slechte relaties en dan ook nog slechts enkele jaren een hongersnood achter de rug. We mogen blij zijn dat we in Nederland in 2018 leven! En het is -zeker bezien vanuit de ogen van onze tijd- heel begrijpelijk waarom de arbeiders zijn gaan staken, die staking is ook het centrale thema van het boek.
De dochter van de houtzager leest vlot en prettig. Het is echt een historische roman met een sociaalrechtelijk tintje, ik hou daar wel van. Het geeft volgens mij absoluut een goed beeld van de situatie. Ik heb me niet verdiept in hoeverre een en ander historisch correct is, maar het boek roept absoluut een geloofwaardige sfeer en schets van de omgeving op. Zo wordt de situatie na een paar dagen staking vrij grimmig en je voelt de onrust en de zorgen van de vrouwen en kinderen haarfijn aan. De staking heeft overigens echt plaatsgevonden op 27 mei 1897, het Algemeen Handelsblad heeft er een artikel over geplaatst.
Uiteindelijk vond ik het boek net wat te lang duren. De nasleep van de staking moet uiteraard ook beschreven worden, maar dat had van mij wel wat korter gemogen. Het kabbelt allemaal net wat te veel. Desondanks ben ik wel benieuwd hoe het Britta verder zal vergaan in haar leven. Ik zag dat er in het Zweeds nog een paar vervolgdelen zijn en die gaan vast over haar …
De dochter van de houtzager – Vibeke Olsson
Roman, paperback, 382 pagina’s, Uitgeverij Mozaïek
Bestel ‘De dochter van de houtzager’ hier >>>>
